23 września 2023 roku
W 1550 roku istniał już dwór zabłudowski. Miasto ulokowano w 1553 roku na prawie magdeburskim, dzięki staraniom Grzegorza Chodkiewicza i zgodą Zygmunta Augusta z prawem do targu i dwóch jarmarków. Zabłudów stał się bardzo wcześnie ważnym ośrodkiem reformacji. Około 1600 roku za 30 tysięcy groszy nabył Zabłudów hetman polny i wojewoda wileński Krzysztof Radziwiłł „Piorun”, po którym przejął te dobra jego syn Krzysztof II Radziwiłł. Ufundował on w Zabłudowie i uposażył zbór kalwiński, który wzniesiono między rynkiem a stawem dworskim. W 1654 roku król Jan II Kazimierz zatwierdził prawo magdeburskie dla miasta i nadał mu herb z jednorożcem. 25 grudnia 1659 roku miasto zostało spalone przez wojska moskiewskie Iwana Chowańskiego, które wymordowały mieszkańców zgromadzonych na mszy w kościele. W 1685 roku pożar zniszczył kościół katolicki i zbór ewangelicki. Około 1748 roku Radziwiłłowie wznieśli w Zabłudowie obszerny, murowany pałac. Od 1795 roku Zabłudów znajdował się w zaborze pruskim, a od pokoju w Tylży w 1807 roku w zaborze rosyjskim. Z powodu udziału Demblińskich – właścicieli ówczesnych w Powstaniu Listopadowym Zabłudów został im w 1831 roku skonfiskowany przez Rosjan. Barokowy pałac Radziwiłłów rozebrano, pozostawiając jedynie oficynę pełniącą początkowo funkcję dworu. 15 sierpnia 1915 roku dwór ten spalony został przez uciekające wojska rosyjskie. Od 1918 roku Zabłudów znajdował się w niepodległej Polsce, w 1939–1941 pod okupacją sowiecką, a następnie niemiecką w latach 1941–1944. 24 czerwca 1941 roku spalono m.in. najcenniejszy zabytek Zabłudowa – wielką drewnianą synagogę z XVII wieku. W styczniu 1942 roku Niemcy utworzyli getto dla ludności żydowskiej zlokalizowane na terenie garbarni Braci Białostockich. Podczas likwidacji getta 2 listopada 1942 około 1400 Żydów zostało wywiezionych do obozu przejściowego w Białymstoku, a stamtąd do obozu zagłady w Treblince. Podczas wojny miasto zniszczono w 50%. W 1944 roku miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną. W roku 1965 w mieście miał miejsce tak zwany cud zabłudowski.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Prawosławna cerkiew parafialna Zaśnięcia Bogurodzicy
- Kościół parafialny pw. świętych Piotra i Pawła
BIBLIOGRAFIA
- pl.wikipedia.org