7 sierpnia 2018 roku
Dzięki pomocy miłośnikowi kolei, który jadąc do Warszawy, zabrał mnie ze sobą dotarłem w 20 minut z Ostrowi Mazowieckiej do Wyszkowa. Tam nasze drogi się rozeszły. Sprawdziłem jeszcze, o której godzinie mam pociąg do Tłuszcza. Na zwiedzanie miałem niewiele czasu. Zacząłem zwiedzanie od kościoła pw. św. Idziego. Potem poszedłem w kierunku centrum, żeby jak najszybciej dotrzeć na dworzec kolejowy. Po drodze widziałem dużo „prawilnych ludzi”, mogę za to uznać, że „Wyszków – prawilne miasto”. Na stacji był podstawiony pociąg Kolei Mazowieckiej do Tłuszcza. W pociągu mogłem na chwilę odpocząć od upału.
HISTORIA: Pierwsza wzmianka o Wyszkowie pochodzi z 1203 roku, najpierw pod nazwą Wyszkowo. 26 marca 1501 roku biskup płocki Wincenty Przerębski uzyskał zgodę króla Jana Olbrachta na nadanie praw miejskich osadzie Wyszków i jako właściciel nadał je 11 marca 1502 roku. W 1528 roku wybudowano most na Bugu, Wyszków stał się ważnym punktem handlowym na skrzyżowaniu dróg, budowa komory celnej przyśpieszyła rozwój miasta. Wyszków został zniszczony w czasie wojen szwedzkich w połowie XVII wieku. W 1655 roku w tutejszym dworze biskupim zmarł Karol Ferdynand Waza. Od 1795 roku miasto należało do zaboru pruskiego, następnie od 1807 roku do Księstwa Warszawskiego, a od 1815 roku do Królestwa Kongresowego. W 1863 roku była ożywiona działalność oddziałów powstańczych. W ramach represji po powstaniu styczniowym 19 maja 1870 roku Wyszków stracił prawa miejskie i odzyskał je 4 lutego 1919 roku. W 1897 roku otworzono linię kolejową Pilawa – Tłuszcz – Ostrołęka. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w sierpniu 1920 roku stanowił ostatnie miejsce postoju Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski (planowanego jako rząd marionetkowy Polskiej Republiki Rad) w czasie ofensywy Armii Czerwonej na Warszawę. Epizod ten uwiecznił Stefan Żeromski w opowiadaniu Na probostwie w Wyszkowie. 18 sierpnia 1920 roku miasto wyzwolili żołnierze 31 Pułku Strzelców Kaniowskich. W dniach 8–10 września 1939 roku toczyły się zacięte walki 1 Dywizji Piechoty Legionów z Grupy Operacyjnej „Wyszków” z Niemcami forsującymi Bug. W okresie okupacji niemieckiej mieścił się w mieście oddział roboczy obozu w Beniaminowie dla jeńców sowieckich.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Kościół św. Idziego
- Obelisk Wazów
- Stróżówka pałacowa
- Willa z okresu międzywojennego
CZY WIESZ, ŻE…
- W Wyszkowie urodzili się m.in. Daniel Gołębiewski – piłkarz oraz Grzegorz Kajdanowicz- dziennikarz.
- Wyszków jest tematem piosenki Elektrycznych Gitar „Wyszków tonie”.
- Stefan Żeromski w 1920 roku napisał opowiadanie pt. „Na probostwie w Wyszkowie”.
- W 2006 roku na moście kolejowym na rzece Bug Andrzej Wajda nakręcił początkowe sceny do filmu „Katyń”.
BIBLIOGRAFIA
* pl.wikipedia.org