5 maja 2019 roku
Po Radzyminie, Markach, Ząbkach przyszła kolej na Wołomin. Na samo miasto poświęciłem zaledwie 30 minut, ale udało mi się zobaczyć centrum miasta oraz dworzec PKP. Przed samym wejściem do pociągu sprawdziłem, jak z Zielonki dotrzeć do Karczewa. Już po kilku minutach byłem już w Zielonce.
HISTORIA: Dzieje osady Wołomin sięgają XV wieku, kiedy nazwa Volunsk po raz pierwszy pojawia się w źródłach pisanych. Pierwszy zapis o Wołominie pochodzi z 1478 roku z Metryki Koronnej. Po włączeniu Mazowsza do Korony w 1526 roku, pozostał małą wioską szlachecką. Bitwa pod Warszawą, stoczona w lipcu 1656 roku między armią polską a szwedzko-brandenburską objęła swym zasięgiem okolice Wołomina, zaś w latach 1702–1705, podczas wojny północnej, maszerujące wojska szwedzkie i polskie dokonywały rabunków okolicznych wsi. W II połowie XVIII wieku Wołomin przeszedł w ręce szlacheckiej rodziny Nakwaskich, wywodzących się z województwa płockiego. Kolejny właściciel wsi, Wawrzyniec Meyer, warszawiak pochodzący ze spolonizowanej mieszczańskiej rodziny niemieckiej, zakupił dobra „Wołumin” od Franciszka Nakwaskiego w 1794 roku. Nowy właściciel miał wkrótce okazję opowiedzieć się po stronie Rzeczypospolitej – 1794 roku, podczas insurekcji kościuszkowskiej zawiadomił wołominiaków o powstaniu. Dwie bitwy, jakie rozegrały się w okolicach Kobyłki pociągnęły jednak za sobą liczne ofiary wśród miejscowej ludności. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Radzymin wraz z Wołominem znalazł się w zaborze austriackim. W 1807 roku Wołomin przyłączony został do powstałego Księstwa Warszawskiego, by po klęsce wojsk napoleońskich znaleźć się ostatecznie w granicach Królestwa Polskiego. Zasadnicze znaczenie dla rozwoju Wołomina miało jednak oddanie do użytku w 1862 roku kolei Warszawa – Petersburg, z pierwszym przystankiem we wsi Wołomin. Zasadnicze znaczenie dla rozwoju Wołomina miało jednak oddanie do użytku w 1862 roku kolei Warszawa – Petersburg, z pierwszym przystankiem we wsi Wołomin. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, 4 lutego 1919 roku Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret nadający Wołominowi prawa miejskie. Wojna w 1920 roku i mająca miejsce pod Wołominem bitwa Warszawska jedynie na krótko przerwała proces odbudowy. Po wybuchu II wojny światowej Wołomin znalazł się w granicach Generalnego Gubernatorstwa. 10 września 1939 roku lotnictwo niemieckie dokonało nalotu na miasto. W grudniu 1939 roku rozpoczęło się przesiedlenie ludności żydowskiej do getta utworzonego na terenie obecnego stadionu Huragan, gdzie umieszczono około 2700 osób, w tym także przesiedleńców z innych miejscowości. Getto zlikwidowano 5 października 1942 roku. Większość Żydów wywieziono do Radzymina, a stamtąd do obozu zagłady w Treblince. Po wyparciu Niemców z Wołomina jesienią 1944 roku, miasto było zdewastowane i zniszczone w 35%.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Parafia Matki Bożej Królowej Polski
CZY WIESZ, ŻE…
- W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku Henryk Niewiadomski stworzył groźny gang ząbkowski (a nie jak mylnie się mówi, że z Wołomina) którym kierował ze swoim bratem Wieśkiem, ps. „Wariat”.
BIBLIOGRAFIA
- wikipedia.org