7 sierpnia 2016 roku, 15 stycznia 2022 roku
W Wieluniu byłem dwa razy w życiu. Po pierwszy pojawiłem się w mieście 7 sierpnia 2016 roku. Wtedy jechałem z rodzicami z Sieradza do Karpacza, a zatrzymaliśmy się na chwilę na rynku w Wieluniu. Po raz drugi pojawiłem się 15 stycznia 2022 roku – przyjechałem do miasta prosto z Działoszyna autobusem. Najpierw poszedłem w kierunku dworca PKP, by zrobić zdjęcia. Zameldowałem się w hotelu obok ratusza. Przed opuszczeniem hotelu obejrzałem odcinek Koła Fortuny, a następnie poszedłem w kierunku przystanku autobusowego i pojechałem do Wieruszowa oraz Krzepic. Nocą wróciłem do hotelu. Około godziny szóstej rano następnego dnia opuściłem hotel i pojechałem autobusem do Bełchatowa. Z Bełchatowa wróciłem do Wielunia i w południe zjadłem sobie obiad w restauracji „W Starym Rynku”. Po obiedzie zwiedziłem sobie miasto, a następnie poszedłem w kierunku dworca głównego w Wieluniu i pojechałem do następnego miasteczka do Kalet.
HISTORIA: Wieluń jest miastem o prawie 800-letniej historii. Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Powstanie Wielunia łączone jest z zainstalowaniem w tej miejscowości ośrodka administracyjnego – kasztelanii. Rok 1281 traktowana jest w literaturze jako szczególna, a związana jest z objęciem we władanie Ziemi rudzkiej przez Henryka IV Prawego. Przypuszcza się, że prawa miejskie Wieluń uzyskał przed 1281 rokiem, ale jako miasto wymieniono go po raz pierwszy w 1283 roku. Książę Przemysł II z Wielkopolski, po przejściu miejscowości pod jego władztwo, w roku 1283 wydał dokument nakazujący wzorować miejskie prawa Wielunia na Kaliszu. Po śmierci Przemysła II południe Wielkopolski oraz Wieluń ponownie stały się obiektem zainteresowania książąt śląskich. Wieluń oraz Kalisz krótkotrwale przypadły księciu Legnicy-Bolesławowi III, który stawiając swoją wschodnią granicę aż za Wartą stawał się tak jednym z najpotężniejszych ówcześnie Piastów. W wyniku wojny z księciem Głogowa Henrykiem, a także przeciwstawienia się panu Legnicy przez Henryka Karynckiego – wtedy króla Czech, a tytułującego się też Królem Polski, Bolesław legnicki w obliczu naporu przeciwników zmuszony był Wieluń porzucić. Kontrola Głogowian nie trwała długo, państwo Henryka rozpadło się pomiędzy pięciu jego synów. W roku 1314 wybuchła przeciw nim rebelia i w wyniku splotu zdarzeń kontrolę nad Ziemią Wieluńską (Rudzką) objął książę Władysław Łokietek z Kujaw, który sprawując władzę nad Wieluniem nominował kolejnego już kasztelana, Aleksego z Lekinsteinu. W XIV wieku Kazimierz III Wielki wybudował w Wieluniu murowany zamek, który potem był wielokrotnie przebudowywany. Funkcjonujący w XIV w. zamek w Wieluniu stał się ośrodkiem kompleksu królewszczyzn oraz centrum dystryktu sądowniczego. Po śmierci Kazimierza Wielkiego zamek, wraz z całą ziemią wieluńską, znalazł się w posiadaniu Władysława Opolczyka. W latach 1370-1391 Wieluń stał się wówczas stolicą jego władztwa (księstwa wieluńskiego), a sam Opolczyk tytułował się księciem wieluńskim. Rządy Władysława Opolczyka w ziemi wieluńskiej zostały przerwane w 1391 roku, gdy zbrojnie wkroczył tu Władysław Jagiełło. Miasto otworzyło wówczas bramy królowi polskiemu, a zamek został zdobyty po krótkim oblężeniu. Ziemia wieluńska na trwałe wróciła do Korony, a na zamek wrócili królewscy starostowie. W niespokojnych czasach wojen na Śląsku i terenach przygranicznych, jakie miały miejsce w okresie od 1432-1474 roku, na wieluńskim zamku podpisywano traktaty pokojowe z książętami i miastami śląskimi. W XVI wieku starostwo wieluńskie zostało włączone do dóbr stołowych (prywatnych) królowej Bony Sforzy. Latem 1559 roku zamek gościł królową Katarzynę Habsburżankę, trzecią żonę Zygmunta Augusta oraz jego siostry Annę i Katarzynę. Królowa przebywała w Wieluniu również jesienią 1559 roku oraz dziewięć miesięcy w roku 1566, przed swoim wyjazdem z Polski. Z obawy przed zniszczeniami podstarości, pod nieobecność starosty Aleksandra Koniecpolskiego, zaniechał obrony i poddał miasto i zamek Habsburgowi. Arcyksiążę przebywał w Wieluniu od 13 do 22 stycznia 1588 roku, a następnie wycofał się na Śląsk, gdzie poniósł klęskę w bitwie pod Byczyną. W 1631 roku w Wieluniu wybuchł wielki pożar, który strawił niemal całe miasto. Po rozbiorach Polski miasto znalazło się pod zaborem rosyjskim. Bombardowanie Wielunia – odbyło się 1 września 1939 roku o godzinie 4:40, a przeprowadziły je bombowce nurkujące Luftwaffe; jest ono często przywoływane jako przykład bestialstwa i nieuzasadnionego terroru niemieckiego lotnictwa. Na początku okupacji niemieckiej miasto włączono do III Rzeszy. W 1945 roku w ramach ofensywy styczniowej wojska Armii Czerwonej dotarły do Wielunia, i pomimo znacznego oporu ze strony wojsk niemieckich 18 stycznia 1945 roku przerwały trwającą od 1939 okupację niemiecką.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Mury obronne
- Relikty baszty Prochowni i baszty Skarbczyk, baszta Męczarnia oraz baszta Swawola
- Brama Krakowska i ratusz
- Brama Kaliska
- Dawny zamek
- Kolegiata Bożego Ciała
- Kościół św. Mikołaja i klasztor Bernardynek
- Kościół św. Barbary
- Kościół i klasztor Reformatów
- Budynek dawnego Kolegium Pijarskiego
- Kościół św. Józefa
- Kościół Ewangelicki
- Budynek Muzeum Ziemi Wieluńskiej
- Cmentarze – rzymskokatolicki i ewangelicki
- Plebania parafii św. Józefa
- Wieluński Dom Kultury – dawna cerkiew
CZY WIESZ, ŻE…
- W Wieluniu urodzili się m.in. Dariusz Żuraw – piłkarz, trener; Mariusz Wlazły – siatkarz; Wojciech Siudmak – rzeźbiarz, malarz.
- W Wieluniu znajduje się zakład mleczarski słynny ze swych serków twarogowych.
- Tydzień po moim pobycie w Wieluniu doszło do medialnego skandalu – w Wieluniu miałą się odbyć gala MMA-VIP. Doszło do konfrontacji medialnej Krzysztofa Stanowskiego z Marcinem Najmanem., a także konfrontacja medialna Krzysztofa Stanowskiego z burmistrzem Wielunia Pawłem Okrasą. Gala została odwołana.
BIBLIOGRAFIA
- wikipedia.org