5 września 2018 roku, 27 lutego 2022 roku
W Poznaniu szybko wysiadłem z pociągu z Murowanej Gośliny i ledwo zdążyłem na pociąg IC. Tym razem kolejnym moim punktem wyprawy była Środa Wielkopolska. Bilet kupiłem w pociągu i na chwilę mogłem odpocząć. Na stacji kolejowej w Środzie zainteresowały mnie dżingle zapowiedzi w rytmach marimby albo ksylofonu. Na stacji byłem raptem kilkanaście minut, bo przesiadałem się na pociąg REGIO do Kórnika.
Wiosną 2022 roku, wracając z Kalisza samochodem do Gdańska, zrobiłem sobie przystanek w Środzie. Tam zwiedziłem centrum miasta oraz poszedłem na obiad. Wtedy dużo mieszkańców Środy organizowało zbiórki rzeczy potrzebnych dla Ukraińców. W ten słoneczny dzień zrobiłem sobie spacer wokół rynku, a następnie wsiadłem do samochodu i pojechałem dalej w kierunku Gdańska.
HISTORIA: Dokładna data lokacji Środy pozostaje dziś nieznana, ale powszechnie przyjmuje się, że nastąpiła ona pomiędzy 1253 a 1281 rokiem. Choć nie zachował się dokument lokacyjny można dziś domniemywać, że lokacja nastąpiła na tzw. „prawie magdeburskim” lub jego zmodyfikowanej formie zastosowanej po raz pierwszy w Środzie Śląskiej. Wzniesienie na północ od placu zajęła drewniana fara miejska, a wzgórze sąsiednie – zamek starosty, którego istnienie datuje się w dokumentach pisanych dopiero na okres walk z Krzyżakami w 1333 roku. Położona centralnie w obszarze dawnych województw kaliskiego i poznańskiego Środa od 1419 r. aż do rozbiorów była stałym miejscem sejmików ziemskich dla tych województw, a pierwszy odnotowany w annałach sejmik w Środzie odbył się w 1378 roku. Na sejmiku przedsejmowym w 1534 roku zostały uchwalone najstarsze znane instrukcje poselskie w języku polskim. Pomyślny rozwój miasta, trwał nieprzerwanie do czasu potopu szwedzkiego, kiedy to wojska Karola Gustawa kilkukrotnie przechodziły przez Środę. W czasie panowania Augusta II Środa była miejscem ważnych wydarzeń opozycyjnej konfederacji Tarnogrodzkiej. 15 lutego 1793 roku po II rozbiorze Polski do miasta wkroczyła armia pruska i wraz z cała Wielkopolską włączyła je do zaboru pruskiego, tworząc Prusy Południowe. Walkę o utracone państwo mieszkańcy Środy i okolic rozpoczęli już w 1794, formując oddziały powstańcze, wspierające marsz Dąbrowskiego na Łabiszyn i Bydgoszcz, a następnie, uczestnicząc w powstaniu wielkopolskim 1806 roku zainicjowanym i prowadzonym przez twórcę Legionów gen. Dąbrowskiego. W 1848 roku doszło do powstania wielkopolskiego. Rozwój Środy w XIX i na początku XX w. Następował, dzięki powstaniu połączenia kolejowego na linii Poznań – Kluczbork w 1875 roku. W latach 1918-1919 dochodziło do walk zbrojnych na terenie Srody podczas powstania wielkopolskiego. Działania II wojny światowej rozpoczęły się w Środzie 1 września 1939 roku ok. godziny 12:30 nalotem Luftwaffe, którego celem stał się dworzec kolejowy. 9 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez armię niemiecką. 23 stycznia 1945 roku około południa, od strony Kostrzyna na średzki rynek wjechał pierwszy patrol Armii Czerwonej.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
* W Środzie urodzili się: Klaus von Klitzing – niemiecki laureat Nagrody Nobla w 1985 w dziedzinie fizyki,
BIBLIOGRAFIA
* pl.wikipedia.org