24 sierpnia 2019 roku
24 sierpnia 2019 roku po praktykach w Lotosie na stanowisku laboranta pojechałem pociągiem z Gdańska do Bohumina oraz do Ostrawy w Czechach. Po pobycie kilkugodzinnym w Republice Czeskiej miałem powrotny autobus do Katowic, ale tramwaj, którym wracałem ze stadionu w Ostrawie na dworzec autobusowy miał opóźnienie i nie zdążyłem na autobus (zabrakło 5 minut). Musiałem kupić bilet na pociąg IC do Katowic na dworcu w Ostrawie. Pociąg jechał powoli ze względu na remonty na Górnym Śląsku. W Katowicach zjadłem obiad, a także poinformowałem moich kumpli z Gdańska o prezencie z Ostrawy. Przechadzając się po mieście, kupiłem pocztówki z Katowicami. Wtedy wpadłem na pomysł, żeby przy okazji zwiedzić Tychy oraz Sosnowiec. Wieczorem pozwiedzaniu konurbacji w Katowicach miałem dalsze zwiedzanie Katowic i dotarłem do „spodka”. Tego dnia właśnie prosto z Katowic miałem powrót do Gdańska pociągiem TLK.
W Katowicach byłem kilka razy w latach 2021-2022, ponieważ wracałem w Katowicach najczęściej oczekiwałem na pociągi powrotne do Gdańska. Pod koniec 2022 roku, kiedy zwiedzałem inne miasta Górnośląskiego Ośrodka Przemysłowego, miałem nocleg właśnie w Katowicach.
HISTORIA: Katowice powstały jako wieś zagrodnicza pod koniec XVI wieku w dobrach kuźników boguckich zwanych Kuźnicą Bogucką. Pierwsza wzmianka o Katowicach pojawiła się w zapisach ks. Krzysztofa Kazimirskiego, wizytatora parafii boguckiej w 1598 roku. Już w 1299 roku wzmiankowano o jednej z najstarszych części Katowic – Dębie, leżącego wówczas na obszarze księstwa bytomskiego. Następnie wspomniane są kolejne wsie, wymienione w dokumencie księcia opawsko-raciborskiego Mikołaja II z 15 grudnia 1360 roku, potwierdzającego Ottonowi z Pilczy własność wsi Jaźwce, Załęże, Bogucice, Roździeń i miasta Mysłowice. W 1467 roku po raz pierwszy została wzmiankowana wieś Uniczowy, z której w XVI wieku wyodrębniły się osobne osady: Piotrowice, Podlesie i Zarzecze. Katowice w swojej historii miały ponad dwudziestu właścicieli. W czasie wojen śląskich, w 1742 roku większość Śląska, a wraz z tym i obszar Katowic, zostały włączone do Królestwa Prus. Około 1740 roku na terenie współczesnych Katowic zaczęto na większą skalę eksploatować węgiel kamienny, a w 1769 roku w Murckach założono pierwszą na terenie obecnego miasta kopalnię węgla kamiennego. W 1838 roku Franz von Winckler kupił od Lehmanna dobra rycerskie Katowice, a w 1841 roku przeniósł z Miechowic do Katowic zarząd swoich dób. Intensywny rozwój wsi Katowice rozpoczął się wraz z uruchomieniem 3 października 1846 roku przez Towarzystwo Kolei Górnośląskiej połączenia kolejowego Wrocławia z Mysłowicami. W 1848 roku w Katowicach powstał pierwszy hotel, utrwalony przez mieszkańców jako „Hotel Welta”, a w 1856 roku powstał pierwszy plan zabudowy przestrzennej Katowic. Pierwszym burmistrzem Katowic został Louis Diebel, który po 5 latach urzędowania uciekł do USA, okradając miasto z większości funduszy. W 1865 roku Katowice uzyskały prawa miejskie. Zbliżająca się w czasie I wojny światowej klęska Niemiec spowodowała wzrost w regionie nastrojów propolskich i już 1918 roku zaczęto organizować manifestacje, domagając się przyłączenia Górnego Śląska do Polski. W atmosferze wzrastającego napięcia i terroru ze strony niemieckiej 17 sierpnia 1919 roku doszło do wybuchu I powstania śląskiego. Na terenie współczesnych Katowic najbardziej zacięte walki trwały 20 sierpnia 1919 roku o zdobycie Szopienic, a po zakończeniu powstania 24 sierpnia 1919 roku powstańcy i członkowie ich rodzin w obawie przed represjami uciekło na drugą stronę Brynicy. O przynależności państwowej Górnego Śląska miał decydować plebiscyt, a do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia przynależności państwowej regionu władzę miała sprawować komisja międzynarodowa, która przybyła 11 lutego 1920 roku. 17–18 sierpnia 1920 roku doszło w mieście do zamieszek, w trakcie których niemieckie bojówki zaatakowały oddziały francuskie i polskich mieszkańców miasta. Wydarzenia te były jedną z przyczyn wybuchu z 18 na 19 sierpnia 1920 roku II powstania śląskiego. 20 marca 1921 roku odbył się plebiscyt. W okręgu wyborczym Katowice, który objął powiat i miasto Katowice, 51,9% wyborców opowiedziało się za pozostaniem w Niemczech, z czego w samym mieście Katowice 85,4%. Po wiadomości o niekorzystnej dla Polski interpretacji wyników plebiscytu z nocy z 2 na 3 maja 1921 roku doszło do wybuchu III powstania śląskiego, na którego czele stanął Wojciech Korfanty. W konsekwencji podjęto korzystniejszą dla Polski decyzję wielkich mocarstw, a ostatecznego podziału spornych ziem dokonała Rada Ambasadorów 20 października 1921 roku. Cały współczesny obszar Katowic znalazł się w nowych granicach Polski. Wobec groźby wybuchu konfliktu zbrojnego od końca sierpnia 1939 roku z Katowic ewakuowano pracowników administracji państwowej, urzędów i osoby, które mogły być zagrożone. Na początku II wojny światowej, w trakcie kampanii wrześniowej z Katowic w nocy z 2 na 3 września 1939 roku wycofały się większe jednostki Wojska Polskiego, a ci, którzy pozostali brali udział w obronie miasta w dniach 3–4 września. 4 września do miasta wkroczyły oddziały Wehrmachtu, witane entuzjastycznie przez katowicką mniejszość niemiecką. Włączone bezpośrednio do III Rzeszy Katowice stały się siedzibą władz rejencji. Z Katowic do przełomu maja i czerwca 1940 roku wysiedlono wszystkich Żydów. 27 stycznia 1945 roku w południe do centrum Katowic z dwóch stron wkroczyły główne siły sowieckie 1 Frontu Ukraińskiego pod dowództwem marszałka Iwana Koniewa. Po śmierci Józefa Stalina, na podstawie uchwały Rady Państwa i Rady Ministrów z 7 marca 1953 roku Katowice przemianowano na Stalinogród, a województwo katowickie na województwo stalinogrodzkie. Nazwę Katowice i województwo katowickie przywrócono na mocy dekretu Rady Państwa 10 grudnia 1956 roku, a wszedł w życie 20 grudnia tego samego roku. W latach 1964-1971 powstała hala widowiskowa „Spodek”. W 1968 roku zainaugurowano działalność Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Po 13 grudnia 1981 roku i wprowadzeniu przez władze PRL-u stanu wojennego, w Katowicach doszło do strajku załóg m.in. w hucie „Baildon” oraz w kopalniach „Staszic”, „Wieczorek” i „Wujek”. 16 grudnia, w wyniku użycia broni w KWK „Wujek” przez ZOMO zginęło na miejscu siedmiu górników, a na skutek odniesionych ran dwóch następnych zmarło później w szpitalu. 20 czerwca 1983 roku przybył do Katowic z pielgrzymką papież Jan Paweł II.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Osiedle robotnicze Nikiszowiec
- Spodek
- Pałac w Załężu
- Pomnik Powstańców Śląskich
- Muzeum Śląskie
- Pomnik Poległych Górników KWK „Wujek”
CZY WIESZ, ŻE…
- W Katowicach urodzili się min. Raperzy – Abradab, Miuosh, Fokus, Rahim, Szczyl; politycy – Joanna Grażyna Kluzik-Rostkowska, Elżbieta Bieńkowska; muzycy – Paweł Berger, Piotr Kupicha, Vito Bambino; aktorzy – Aleksandra Śląska, Ewa Ziętek; publicyści – Kamil Durczok, Michał Ogórek; reżyser – Maciej Pieprzyca; piłkarze – Ernest Wilimowski, Jan Furtok, Marek Koniarek, Tomasz Zdebel, Krzysztof Warzycha i himalaista – Jerzy Kukuczka.
- W Katowicach znajduje się największa prywatna galeria sztuki.
- Maria Göppert-Mayer, urodzona w Katowicach w roku 1906, jest drugą kobietą w historii wyróżnioną nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki.
- Spodek miał znajdować się w Parku Śląskim
- Katowice to najmłodsze miasto wojewódzkie w Polsce
- Serial „Święta wojna” był kręcony w Katowicach przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej.
BIBLIOGRAFIA
- pl.wikipedia.org
- mojekatowice.pl
- sadurski.com
- www.portal.katowice.pl
- welcome-home.com