CHOJNÓW

18 grudnia 2021 roku

18 grudnia 2021 roku po zwiedzeniu Prochowic i przesiadce w Legnicy dotarłem około godziny piętnastej do Chojnowa. Zaczęło się robić mgliście. Na rynku było pusto – mogłem spokojnie sobie miasto zwiedzać. Chciałem jeszcze wejść do zamku, ale już było zamknięte dla zwiedzających. Po krótkim pobycie w tym miasteczku pojechałem do Lubina przez Legnicę.

 

HISTORIA: Istnienie osady Haynow, położonej na terenie współczesnego Chojnowa po raz pierwszy poświadczone zostało w źródłach z 1272 roku. Kolejna wzmianka o miejscowości pochodzi z 1288 roku. Wydany wówczas dokument księcia legnickiego Henryka V Brzuchatego, po raz pierwszy określa Chojnów mianem miasta. W 1291 roku osada przeszła pod panowanie księstwa głogowskiego, którego częścią pozostała do 1301 roku. Pierwszymi osobami związanymi bezpośrednio z Chojnowem, jakie pojawiają się w oficjalnych dokumentach są miejscowi kasztelani – Bronisław (pierwszy chojnowski kasztelan) oraz Otton von Zedlitz. Pełne prawa miejskie Chojnów otrzymał w 1333 roku.  Potężnym ciosem dla rozwoju Chojnowa oraz wydarzeniem które do dzisiaj traktowane jest jako największa tragedia w dziejach miasta był najazd husytów, który miał miejsce 26 kwietnia 1428 roku. Klęska obrońców Chojnowa doprowadziła do rzezi mieszkańców. Odbudowa Chojnowa po części możliwa była dzięki księciu Rupertowi II, który na okres ośmiu lat zwolnił mieszczan ze wszelkich świadczeń. Jego następca – Ludwik III – zatwierdził wszystkie dotychczasowe miejskie przywileje. Kolejny kryzys w Chojnowie wiąże się z wielkim pożarem z 1503 roku, który strawił większą część miejskiej zabudowy. W tym samym roku papież Juliusz II zwolnił miasto ze wszystkich świadczeń z wyjątkiem dziesięciny, a król Czech Władysław II Jagiellończyk napomniał kupców podążających z Polski do Saksonii do korzystania z drogi przez Chojnów i Bolesławiec – miało to niewątpliwy wpływ w rozwój miasta. W 1526 roku Chojnów wraz z całymi Czechami przeszedł pod panowanie Habsburgów. XVI wiek przeszedł do historii Europy pod znakiem reformacji zapoczątkowanej przez Marcina Lutra. W 1523 roku nauki Lutra zostały uznane przez legnickiego księcia Fryderyka II. Rozwój nowego odłamu chrześcijaństwa na Śląsku doprowadził w 1535 roku do złożenia urzędu przez chojnowskiego proboszcza Mathiasa Funke. Jego miejsce zajął luterański pastor Henryk Bünau. Protestanci stanowili dominującą grupę religijną w Chojnowie aż do 1945 roku. XVI wiek w Chojnowie wiąże się także z postacią księcia Fryderyka III, który zapisał się w historii miasta z przebudowy gotyckiego zamku na renesansową rezydencję.  Ogromne zniszczenia miastu przyniosła przetaczająca się przez Śląsk w XVII wieku wojna trzydziestoletnia oraz wielki pożar w 1651 roku. Wojenna rywalizacja pomiędzy protestantami i katolikami o władzę nad cesarstwem doprowadziła do ponownego przekazania w 1653 roku kościoła parafialnego w ręce katolików.  W 1707 roku chojnowski kościół powrócił w ręce protestantów, natomiast w 1740 roku miasto wraz z większością obszaru Ślaska przeszło pod panowanie pruskiego i protestanckiego państwa Hohenzollernów.  Pruska dominacja nad Chojnowem na krótki czas zakończyła się wraz z wkroczeniem w 1807 roku do miasta wojsk francuskich. Okres wojen napoleońskich to czas wyjątkowo burzliwy dla Chojnowa.  Systematyczny rozwój zakłócały jednak wydarzenia takie jak: epidemia cholery w 1849 roku, katastrofa wieży ratusza w 1875 roku, czy też wielka powódź w 1888 roku. Niemiecką władzę w Chojnowie przerwała w 1945 roku operacja dolnośląska Armii Czerwonej, po przełamaniu obrony wojsk niemieckich 4 Armią Pancerną. Po walkach z oddziałami niemieckimi miasto zostało zdobyte 10 lutego 1945 roku przez wojska z 3 Gwardyjskiej Armii Pancernej oraz wojska 52 Armii należące do 1 Frontu Ukraińskiego. Miasto przez krótki czas określano jako Gajewicko. Ostatecznie jednak w 1946 roku przyjęto historycznie bardziej uzasadnioną staropolską postać Hajnów czyli Chojnów.

 

CO WARTO ZOBACZYĆ?

  • Pałac
  • Kościół par. pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
  • Kościół ewangelicki pw. Panny Marii
  • Zamek piastowski, obecnie Muzeum Regionalne
  • Pozostałości obwarowań miejskich
  • Baszta Tkaczy

BIBLIOGRAFIA

  • wikipedia.org