4 sierpnia 2019 roku
Olkusz leży w dawnej ziemi krakowskiej historycznej Małopolski, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, dokładniej na Wyżynie Olkuskiej, około 6 kilometrów od Pustyni Błędowskiej. Przed 1299 rokiem miasto zostało lokowane na prawie niemieckim. Na początku XIV wieku gród został otoczony murami miejskimi i nastąpiła rozbudowa farnego kościoła pw. św. Andrzeja Apostoła. Miasto zostało wówczas zaliczone do największych i najważniejszych miast Małopolski, co zawdzięczało rozbudowie królewskich kopalń. W 1356 roku miasto zyskało prawo delegowania swoich przedstawicieli do nowo powstałego Sądu Sześciu Miast, który był najwyższym organem sądowniczym dla miast Małopolski. W 1551 roku Zygmunt August ustanowił nowy statut dla kopalń w okolicach Olkusza. W wyniku III rozbioru Polski w 1795 roku Olkusz przeszedł pod panowanie austriackie, ale po pokoju w Schönbrunn w 1809 roku miasto znalazło się w Księstwie Warszawskim, a od 1815 roku w Królestwie Polskim. W 1814 roku otwarto pierwszą kopalnię rudy cynku. Po powstaniu styczniowym powoli z upadku podźwignął się przemysł. Niebagatelne znaczenie miała budowa w latach 1883–1885 linii Dąbrowsko-Iwangrodzkiej, która znacznie przyczyniła się do integracji gospodarczej całego regionu i wyjątkowo ożywiła niespełna dwutysięczne miasteczko. Na początku września 1939 roku miasto zostało w wyniku działań wojennych zajęte przez Wehrmacht. W okolicznych lasach działały wówczas partyzanckie oddziały Armii Krajowej, co spotykało się z gwałtownymi odpowiedziami okupanta. Do połowy 1942 roku zlikwidowano olkuskie getto, a jego mieszkańców w liczbie około 3 tys. osób wywieziono do obozu zagłady Auschwitz II – Birkenau. Miasto zostało zdobyte przez oddziały 5 Armii Pancernej Gwardii i 59 Armii 1 Frontu Ukraińskiego 20 stycznia 1945 roku.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Bazylika kolegiacka św. Andrzeja
- Rynek
- Relikty muru obronnego i półbaszty
CZY WIESZ, ŻE…
- 10 lutego 1929 roku w Olkuszu zanotowano jedną z rekordowych niskich temperatur w Polsce: –40,4 °C.
- Olkusz słynie z Fabryki Naczyń Emaliowanych „Emalia” SAoraz jednego z ośrodków górnictwa rud cynkowo-ołowiowych w Polsce.
- W okolicach Olkusza znajduje się Pustynia Błędowska, która powstała w wyniku intensywnego wyrębu lasów, jaki był prowadzony w XIII i XIV wieku na potrzeby zlokalizowanych w okolicy Klucz i Olkusza hut srebra i ołowiu
BIBLIOGRAFIA
- pl.wikipedia.org