WYRZYSK

30 maja 2021 roku, 9 lipca 2023 roku

Przez Wyrzysk, a w zasadzie przez stację Wyrzysk-Osiek przejeżdżałem kilkakrotnie w swoim życiu. Na dłużej zatrzymałem się w tej miejscowości i okolicy 31 maja 2021 roku. W ten upalny dzień zwiedziłem Osiek oraz Wyrzysk. Przyjechałem tu po zwiedzeniu Piły oraz Karlina. Po spacerze po wyrzyskiej okolicy pojechałem pociągiem TLK do Gdańska.

 

HISTORIA: Prawdopodobnie jako pierwsi osiedlili się w wyrzyskim odcinku rzeki Łobżonki Celtowie na początku naszej ery. Osada znana w źródłach od 1320 roku. W XIV wieku dziedziczyli ją Pałukowie. W XV wieku Wyrzysk wspominany został jako miasto, a od 1772 roku miasto znajdowało się w zaborze pruskim. W 1773 roku miejscowość została sprzedana królowi pruskiemu Fryderykowi II. Pierwotna lokacja miasta nie powiodła się i miasto lokowano ponownie między 1744 a 1773 rokiem. Rozwój Wyrzyska na przełomie XVIII i XIX wieku związany był z założeniem tutaj jednej z baz regulacji Noteci. 1 stycznia 1919 roku Wyrzysk opanowany został przez powstańców wielkopolskich. W końcu 1939 roku Niemcy na terenie dawnej strzelnicy i cmentarza ewangelickiego zamordowali 26 Polaków.

 

CO WARTO ZOBACZYĆ?

  • kościół św. Marcina
  • dwór z połowy XIX w.
  • młyn wodny z muru pruskiego
  • dawna synagoga z 2. połowy XIX w.

 

CZY WIESZ, ŻE…

  • W Wyrzysku urodził się Wernher von Braun, niemiecki uczony i konstruktor, członek NSDAP i późniejszy współtwórca amerykańskiego programu podboju kosmosu.

BIBLIOGRAFIA

  • wikipedia.org