9 października 2019 roku
W Radomiu byłem kilkakrotnie w swoim życiu. W październiku 2019 roku byłem bardzo krótki, szybko musiałem przedostać się z autobusu do pociągu IC. Myślałem, że będę spóźniony, ale na szczęście pociąg IC był opóźniony 10 minut. Kupiłem bilet na opóźniony pociąg i tak dziwnym zbiegiem okoliczności zdążyłem na pociąg do Suchedniowa. W grudniu 2019 roku byłem w Radomiu, żeby dostać się dalej do Przysuchy pociągiem KM oraz do Iłży. Bardzo dużo przy transporcie z Radomia do Iłży pomógł mi pewien pan z Centrum Informacji Turystycznej w Radomiu, za co mu bardzo dziękuję i pozdrawiam. 22 grudnia 2019 roku zwiedziłem centrum miasta w oczekiwaniu na autobus do Iłży. W 2021 roku w Radomiu miałem przesiadkę na pociąg do Jedlni-Letnisko, a w 2023 roku przed występem w teleturnieju Va Banque na dworcu miałem śniadanie i oczekiwałem na pociąg do Warszawy.
HISTORIA: W okolicach VIII–IX wieku istniała osada w dolinie rzeki Mlecznej. Nazwa obecnego grodziska Piotrówka wywodzi się od wybudowanego prawdopodobnie w XII wieku kościoła pw. świętego Piotra, po którym nie zachowały się do dzisiaj żadne ślady. Pierwsza wzmianka o Radomiu villam iuxta Radom, que vocatur Zlauno pojawiła się w 1155 roku w bulli papieża Hadriana IV. W II połowie XIII wieku Radom otrzymał z rąk Bolesława Wstydliwego średzkie prawo lokacyjne, ale rozkwit miasta datuje się od roku 1340, kiedy to Kazimierz III Wielki dokonał lokacji Nowego Miasta z rynkiem, ratuszem i zamkiem, otoczonego murami obronnymi. Jeszcze za życia Kazimierza Wielkiego w 1364 roku zmieniono przestarzałe wówczas prawo średzkie na korzystniejsze magdeburskie i nadano mieszkańcom miasta wiele przywilejów łącznie ze zwolnieniem z podatków. Władysław II Jagiełło nadał miastu szereg przywilejów, m.in. zwalniających jego mieszkańców z opłat celnych na terenie całego Królestwa Polskiego. Także później Jagiellonowie podróżujący między Wilnem i Krakowem niejednokrotnie zatrzymywali się w zamku radomskim, co było dodatkowym bodźcem do rozwoju gospodarczego miasta. 18 marca 1401 roku podpisano unia wileńsko-radomską potwierdzającą, po wygasłej wraz ze śmiercią Jadwigi unii w Krewie, wolę połączenia Polski i Litwy. Zaraz potem rozpoczęto intensywne przygotowania do wojny z zakonem krzyżackim. Syn Władysława Jagiełły Kazimierz IV Jagiellończyk, często bywał wraz z żoną Elżbietą Rakuszanką na radomskim zamku przyjmując zagranicznych gości poczynając od posłańców chana tatarskiego, przez posłów króla czeskiego Jerzego pragnącego w 1469 roku ofiarować koronę Czech jego synowi Władysławowi, po swatów księcia Bawarii Jerzego Bogatego przybyłych w 1475 roku z prośbą o rękę Jadwigi Jagiellonki. Wielki mistrz zakonu krzyżackiego Jan von Tieffen złożył 18 listopada 1489 roku na zamku w Radomiu hołd lenny królowi polskiemu. Od 1481 roku Radom stał się stałym miejscem rezydowania królewicza Kazimierza, syna Kazimierza Jagiellończyka. W 1660 roku po opuszczeniu miasta przez Szwedów i podpaleniu go, pozostało tylko 37 domów i 395 mieszkańców. W 1682 roku do Radomia przybywa zakon pijarów, którzy otwierają w mieście szkołę, a w latach 1737–1756 z inicjatywy Antoniego Konarskiego, brata Stanisława, budują kolegium pijarów, budynek według projektu Antonio Solariego. Pierwszy i II rozbiór pozostawiły Radom w granicach Polski, ale po przegranej insurekcji kościuszkowskiej i III rozbiorze miasto stało się częścią zaboru austriackiego, wchodząc w skład Galicji Zachodniej. W 1809 roku Radom znalazł się w granicach Księstwa Warszawskiego, gdzie otrzymał rangę stolicy departamentu. Podczas powstania listopadowego Radom był punktem zbornym i zaopatrzeniowym dla wojsk powstańczych. W 1885 roku otwarto linię kolejową łączącą Dąbrowę Górniczą z Iwanogradem, obecnie Dęblinem. W lipcu 1915 roku Radom został zajęty przez wojska austriackie, co dało możliwość werbowania na terenie miasta i okolic ochotników do tworzonych w Galicji Legionów Polskich. 2 listopada 1918 roku garnizon wojsk okupacyjnych został rozbrojony przez mieszkańców Radomia i ten dzień stał się pierwszym dniem niepodległości miasta. Pierwsze bomby spadły na miasto już 1 września 1939 roku. Stacjonujący w Radomiu 72 pułk piechoty, wchodzący w skład 28 Dywizji Piechoty Armii „Łódź” poniósł ciężkie straty w wojnie obronnej 1939. W latach 1942–44 miasto i jego okolice stanowiły teren intensywnych działań podziemnych organizacji i partyzanckich oddziałów. 16 stycznia 1945 roku Radom został zajęty przez wojska I Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej. 25 czerwca 1976 roku radomscy robotnicy rozpoczęli protest przeciw polityce rządu i PZPR, brutalnie stłumiony przez komunistów – miasto stało się znanym ośrodkiem opozycji antykomunistycznej. W 1991 roku była wizyta Jana Pawła II w Radomiu.
CO WARTO ZOBACZYĆ?
- Grodzisko Piotrówka
- Rynek
- Kościół pw. św. Wacława
- Kościół farny pw. św. Jana Chrzciciela
- Mury obronne
- Pozostałości zamku
- Dom Jacka Malczewskiego
CZY WIESZ, ŻE…
- Radom razem z Łodzią oraz Sosnowcem są najczęstszym obiektem żartów z miast w Polsce.
- W Radomiu urodzili się m in. Jacek Malczewski – malarz, Tytus Chałubiński – malarz, Leszek Kołakowski – filozof, Kazimierz Paździor – bokser, złoty medalista olimpijski z 1960 roku z Rzymu; Iga Cembrzyńska – aktorka; Małgorzata Foremniak – aktorka; Jerzy Połomski – piosenkarz; Szymon Wydra – piosenkarz; Paweł Domagała – aktor oraz Kękę – raper.
- W Radomiu mieszczą się Fabryka Broni Łucznik, Polska Grupa Zbrojeniowa S.A.; Polski Tytoń oraz Zbyszko Company Sp. z o.o.
BIBLIOGRAFIA
- wikipedia.org
- https://www.visitradom.pl/kto-pochodzi-z-radomia/